Οι Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ) αποτελούν εργαλείο ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης για την εφαρμογή αναπτυξιακών στρατηγικών συγκεκριμένων χωρικών ενοτήτων.
Οι περιοχές αυτές παρουσιάζουν είτε συγκεκριμένα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν με συνολικό τρόπο, είτε διακρίνονται από σημαντικές αναπτυξιακές δυνατότητες οι οποίες μπορούν να αξιοποιηθούν και να μεγιστοποιηθούν με βάση ένα ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο.
Στους στόχους της χωρικής στρατηγικής κάθε περιοχής περιλαμβάνονται η βελτίωση της οικονομικής κατάστασης και απασχόλησης, η με κοινωνικούς όρους βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών και η διατήρηση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος.
Οι Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τα Ταμεία ΕΚΤ, ΕΤΠΑ και Ταμείο Συνοχής, μέσω συνδυασμένων επενδύσεων, με αναφορά σε δύο τουλάχιστον Άξονες Προτεραιότητας και με συνδυασμό μίας ή περισσοτέρων συμπληρωματικών επενδυτικών προτεραιοτήτων από διαφορετικούς θεματικούς στόχους, ενός ή περισσοτέρων Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.
Α. Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη – ΟΧΕ
Το εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΚΡΗΤΗ» 2014-2020 προβλέπει τη χρηματοδότηση Στρατηγικών ΟΧΕ-ΒΑΑ στα δύο αστικά κέντρα, της Κρήτης που έχουν λειτουργική περιοχή, με πληθυσμό άνω των 70.000 κατοίκων :
- στο Δήμο Ηρακλείου, στον οποίο ο αστικός πληθυσμός ανέρχεται σε 140.730 κατοίκους (80,9% του συνολικού πληθυσμού)
- στο Δήμο Χανίων, στον οποίο ο αστικός πληθυσμός ανέρχεται σε 53.910 κατοίκους, με άμεσα επηρεαζόμενο ημιαστικό πληθυσμό 41.844 κατοίκους, που αθροίζουν σε 95.754 κατοίκους (88,1% του συνολικού πληθυσμού)
Οι Στρατηγικές των ΒΑΑ αξιολογήθηκαν θετικά από την ΕΥΔ ΕΠ Περιφέρειας Κρήτης σύμφωνα με κριτήρια που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Παρακολούθησης του ΕΠ. Με απόφαση του Περιφερειάρχη Κρήτης (10-3-2017) εγκρίθηκαν οι στρατηγικές ΒΑΑ των Δήμων Ηρακλείου και Χανίων και ορίσθηκαν ως Ενδιάμεσοι Φορείς οι δύο Δήμοι για την κάθε μια από τις αστικές περιοχές, στην οποία αναγράφονται τα καθήκοντα /αρμοδιότητες που τους ανατίθενται.
ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΒΑΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
1η ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΒΑΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
2η ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΒΑΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ΑΠΟΦΑΣΗ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΒΑΑ ΧΑΝΙΩΝ
1η ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΒΑΑ ΧΑΝΙΩΝ
2η ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΒΑΑ ΧΑΝΙΩΝ
ΑΠΟΦΑΣΗ ΟΡΙΣΜΟΥ ΕΦ ΧΑΝΙΩΝ – ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
Β. ΟΧΕ εκτός περιοχών ΒΑΑ
Το εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΚΡΗΤΗ» 2014-2020 προβλέπει τη χρηματοδότηση Στρατηγικών ΟΧΕ για λοιπές χωρικές περιοχές εκτός ΒΑΑ. Με πρωτοβουλία του σχεδιασμού από την Περιφέρεια επιλέγεται η εφαρμογή, των ΟΧΕ σε υποπεριφερειακές περιοχές, που εξασφαλίζουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την παραγωγική ανασυγκρότηση, με στοιχεία «Έξυπνης Εξειδίκευσης» και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.
Με απόφαση του Περιφερειακού Συμβούλιου Κρήτης εγκρίθηκαν 3 ΟΧΕ (εκτός περιοχών ΒΑΑ) στις παρακάτω περιοχές :
- περιοχή που θα καθοριστεί εντός των ορίων των Δήμων Αγ.Νικολάου, Ιεράπετρας και Οροπεδίου Λασιθίου (ΠΕ Λασιθίου)
- περιοχή που θα καθοριστεί εντός των ορίων των Δήμων Ρεθύμνου και Αγ. Βασιλείου (ΠΕ Ρεθύμνου).
- οριοθετημένες περιοχές UNESCO της Κρήτης (εντός των ορίων 12 δήμων).
Έχουν εγκριθεί 3 Στρατηγικές ΟΧΕ εκτός Περιοχών ΒΑΑ :
- Στρατηγική Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης (OXE) περιοχών φυσικού κάλλους UNESCO – αρχείο
- Στρατηγική Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης (OXE) στην ΠΕ Ρεθύμνου – αρχείο
- Στρατηγική Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης (OXE) στην ΠΕ Λασιθίου – αρχείο
Γ. CLLD (ΤΑΠΤοΚ) – ΕΚΤ
Η ΤΑΠΤοΚ αποτελεί ένα εργαλείο σχεδιασμού και υλοποίησης τοπικής αναπτυξιακής στρατηγικής (αντιμετώπιση των τοπικών οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών αναγκών και αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων) με τη συμμετοχή των τοπικών φορέων και της τοπικής κοινωνίας (και ιδιωτών) σε σαφώς προσδιορισμένες χωρικές ενότητες. Με τη συγκεκριμένη προσέγγιση επιτυγχάνεται αντιστροφή της παραδοσιακής αναπτυξιακής πολιτικής που κατευθύνεται «από την κορυφή προς τη βάση».
Τα ΤΑΠτοΚ – ΕΚΤ που προβλέπονται στο ΕΠ Κρήτη 2014-2020 θα υλοποιηθούν στις περιοχές εφαρμογής των CLLD – ΠΑΑ (Leader). Οι ΟΤΔ για τις δράσεις ΤΑΠΤοΚ ΕΚΤ θα λειτουργήσουν ως Ενδιάμεσοι Φορείς στο ΕΠ Κρήτη 2014-2020.
Έχουν εγκριθεί 4 Στρατηγικές ΤΑΠΤοΚ και έχουν ορισθεί οι Ομάδες Τοπικής Δράσης των περιοχών ως Ενδιάμεσοι Φορείς.
- Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ της Ομάδας Τοπικής Δράσης ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
- Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ της Ομάδας Τοπικής Δράσης ΑΚΟΜΜ – ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ
- Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ της Ομάδας Τοπικής Δράσης ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΛΑΣΙΘΙΟΥ
- Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ της Ομάδας Τοπικής Δράσης ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΡΗΤΗΣ